Xử lý nước thải chăn nuôi là vấn đề không thể thiếu khi chăn nuôi gia súc, gia cầm. Việc xử lý nước thải chăn nuôi giúp giảm mùi hôi thối, hạn chế những mầm bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe vật nuôi và con người, bảo vệ môi trường sống, hạn chế ô nhiễm. Hiện nay có đa dạng các phương pháp xử lý nước thải trong chăn nuôi như hoá học, hoá lý, sinh học, vi sinh… Cùng Song Phụng tìm hiểu đặc điểm của các phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo phổ biến hiện nay nhé.
Thành phần trong nước thải chăn nuôi heo
Ngày nay việc xử lý nước thải trong chăn nuôi càng được chú trọng do trong thành phần của nước thải có nhiều hợp chất có mùi hôi thối làm ô nhiễm môi trường. Thành phần chính trong nước thải chăn nuôi heo gồm:
- Các chất hữu cơ và vô cơ: Các hợp chất hữu cơ bao gồm: acid amin, protein, chất béo, phân, thức ăn thừa, cellulose,…chiếm khoảng 70-80%; các chất vô cơ gồm: đất, cát, muối, ammonium, ure,…chiếm khoảng 20-30%.
- Hàm lượng photpho (P) và nito (N): Trong nước thải chăn nuôi heo thường chứa lượng lớn photpho và nito do các loài gia súc, gia cầm hấp thụ P – N kém nên khi ăn thức ăn có chứa hàm lượng P – N cao thì sẽ được thải ra ngoài qua phân và nước tiểu. Lượng P trong tổng chất thải của vật nuôi từ 39 – 94mg/ lít; N là khoảng 571 1026 mg/ lít
- Vi sinh vật gây bệnh: Đây là một trong số nhiều nguyên nhân gây khó khăn trong quá trình xử lý nước thải chăn nuôi bởi trong chất thải có vô số loại virus, vi trùng, ấu trùng giun sán và nhiều mầm bệnh gây nguy hiểm tới sức khỏe con người
Sơ đồ hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi heo
Xử lý nước thải trong chăn nuôi cần được chú trọng ngay từ khi bắt đầu chăn nuôi. Việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi heo cùng các biện pháp xử lý chất thải phù hợp sẽ tối ưu quy trình chăn nuôi.
Quy trình vận hành xử lý nước thải bắt đầu từ khi chất thải chảy vào hầm biogas, hầm này có nhiệm vụ khử lượng lớn các chất hữu cơ nhằm giảm khí độc được sinh ra, tiêu diệt mầm bệnh có trong chất thải và tạo ra một lượng khí đốt phục vụ cho đời sống của con người.
Khi nước thải chảy tràn hầm biogas sẽ chảy đến đường ống dẫn qua bể điều hòa, lúc này chất thải sẽ được trộn đều lưu lượng và nồng độ để chuẩn bị đưa vào xử lý nước thải chăn nuôi.
Tiếp đến, chất thải sẽ được dẫn từ bể điều hòa đến bể UASB, được đưa trực tiếp xuống đáy bể và phân phối đều trước khi chảy nước lên trên qua lớp đệm bùn sinh học bao gồm các sinh khối tiêu diệt chất bẩn hữu cơ có trong nước thải. Các bọt khí cacbonic và khí metan sẽ nổi lên trên và được thu bằng cách chụp khí nhằm dẫn khí ra khỏi bể.
Nước thải tiếp tục tràn qua bể hiếu khí (aerotank) và bể yếm khí (anoxic). Với sự tham gia của vô vàn vi khuẩn kỵ khí bắt buộc và vi khuẩn kỵ khí không bắt buộc, chúng sẽ thực hiện nhiều phản ứng hóa ính để phân hủy, biến đổi các hợp chất hữu cơ phức tạp thành đơn giản để dễ dàng xử lý.
Khi nước thải đi qua bể hiếu khí chứa bùn hoạt tính và nước thải, khí được cấp liên tục vào bể giữ cho bùn ở trạng thái lơ lửng trong hỗn hợp nước thải, cung cấp đủ oxy cho vi sinh vật thực hiện oxy hóa các chất hữu cơ có trong hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi.
Xử lý nước thải trong bể hiếu khí có các chất lơ lửng để các vi khuẩn có thể phát triển thành các bông cặn (bùn hoạt tính). Những vi sinh vật cư trú dùng chất nền, N và P làm thức ăn nhằm phục vụ cho việc chuyển hóa thành các chất trơ không hòa tan và biến đổi thành các tế bào mới.
Lượng bùn hoạt tính sinh ra không đủ làm giảm các chất hữu cơ do đó phần bùn hoạt tính đã lắng xuống đáy bể và lượng bùn này được tuần hoàn lại về bể hiếu khí đảm bảo nồng độ vi sinh vật trong hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi. Phần bùn dư được đưa về bể chứa bùn, thu gom để ứng dụng vào sản xuất phân bón.
Khi lắp đặt hệ thống xử lý nước thải cần chú trọng đến lượng khí cung cấp cho bể hiếu khí liên tục và đầy đủ. Nước thải cuối của bể này được chảy qua bể lắng, phần nước sạch sẽ được chuyển qua bể khử trùng, nước thải được thêm NaOCl để tiêu diệt các vi khuẩn còn sót trong quá trình xử lý. Nước của bể khử trùng sẽ được chảy ra hồ sinh học, ổn định dòng nước và giảm nguy cơ gây bệnh.
Xem thêm: Các sơ đồ xử lý nước thải công nghiệp tối ưu, tiên tiến nhất
Các phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo hiệu quả, tối ưu nhất
Hiện nay các phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo ngày càng được chú trọng mở rộng để đảm bảo môi trường và sức khỏe con người. Tuy nhiên việc lắp đặt hệ thống xử lý nước thải không hề dễ dàng và không phải ai cũng thực hiện được. Có rất nhiều phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi nhưng để lựa chọn đúng phương pháp cần có sự giúp đỡ của những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực. Dưới đây là một số phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi phổ biến được nhiều hộ chăn nuôi, trang trại áp dụng:
Xử lý nước thải chăn nuôi heo bằng phương pháp biogas
Hầm biogas (hầm phân hủy yếm khí) là phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi phổ biến nhất hiện nay bởi nó hạn chế lượng nước thải, chuyển hóa khí độc hại như H2S, Ch4, Co2,…và thay cho điện năng thắp sáng hoặc nhiên liệu đốt. Không những thế, bùn cặn trong hầm biogas còn được dùng để làm phân bón hữu cơ, cải thiện đất, tăng năng suất cây trồng.
Phương pháp này chỉ nên áp dụng với những hộ gia đình chăn nuôi nhỏ bởi những trại chăn nuôi lớn sẽ không được xử lý nước thải một cách triệt để bằng phương pháp này mà cần lắp đặt hệ thống xử lý nước thải một cách bài bản và quy mô hơn.
Xử lý nước thải chăn nuôi heo bằng phương pháp thực vật
Phương pháp này vừa mang lại hiệu quả cao vừa thân thiện với môi trường mà còn tăng thêm tính thẩm mỹ cho khu vực xung quanh và chi phí đầu tư không quá cao. Các nguồn nước thải chăn nuôi đi qua song chắn rác sẽ giữ lại rác hoặc chất thải có kích thước lớn, sau đó mới chảy vào hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi.
Nước được lắng xuống sẽ chuyển sang bể thực vật thủy sinh, phân hủy các chất vô cơ và hữu cơ, tạo thành các chất dinh dưỡng cung cấp cho: dừa nước, cỏ muỗi, bèo tây, thủy trúc,…được trồng quanh bể. Các loại cây này vô cùng dễ tìm, phát triển nhanh chóng và có thể sống trong môi trường ô nhiễm.
Xử lý nước thải chăn nuôi bằng cách lọc sinh học
Lọc sinh học là phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi có hiệu quả, tính ứng dụng cao và chi phí đầu tư thấp. Nước thải được tách từ hầm biogas được dẫn về bể thu gom cùng bể phân hủy thiếu khí, lưu lại ở đây khoảng 4 tiếng sau đó được bơm lên bể lọc sinh học, nước thải sẽ được tuần hoàn khoảng 30% về bể lắng, lượng còn lại sẽ chảy qua ao thủy sinh và lưu nước khoảng 10 ngày.
Xử lý nước thải chăn nuôi bằng bùn hoạt tính hiếu khí kết hợp thiếu khí
Xử lý nước thải chăn nuôi bằng bùn hoạt tính hiếu khí kết hợp thiếu khí được bổ sung thêm các ngăn thiếu khí xen kẽ với ngăn hiếu khí giúp loại bỏ đồng thời nito và các chất hữu cơ một cách hiệu quả nhất. Quá trình nitrat hóa được thực hiện ở ngăn hiếu khí, quá trình khử nitrat hóa được thực hiện ở ngăn thiếu khí. Do đó để tăng hiệu quả xử lý nước thải trong chăn nuôi có thể cải tiến ngăn thiếu khí bằng cách chia dòng sẽ tận dụng được nguồn cacbon có trong nước thải.
Tìm hiểu chi tiết: Quy trình xử lý nước thải bằng vi sinh vật và lưu ý cần biết
Xử lý nước thải chăn nuôi bằng phương pháp mương oxy hoá
Phương pháp này thực chất là áp dụng công nghệ, thiết bị sục khí trong thời gian dài. Ưu điểm là dễ vận hành, ít tiêu hao năng lượng, tạo ít bùn nhưng vẫn xử lý được các chất hữu cơ và N có trong chất thải. Mương oxy hóa ngày càng được sử dụng rộng rãi ở những trang trại chăn nuôi quy mô nhỏ nhờ khả năng khử nito vượt trội.
Xử lý nước thải chăn nuôi bằng đệm lót sinh học
Phương pháp đệm lót sinh học trong xử lý nước thải chăn nuôi thường được thực hiện cùng mùn cưa, trấu, các chế phẩm lên men,…để tiêu hủy mùi hôi thối, đồng hóa các hợp chất phức tạp thành vô hại nhờ có sự tham gia của một số vi sinh vật có lợi.
Xem thêm: Bảo trì hệ thống xử lý nước thải định kỳ tối ưu chi phí
Xử lý nước thải chăn nuôi đem lại lợi ích gì?
- Bảo vệ môi trường, không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh: Xử lý nước thải chăn nuôi giúp giảm tác động tiêu cực lên môi trường. Nước thải chăn nuôi chứa nhiều nitơ và photpho, khi được xả thải trực tiếp vào môi trường có thể gây ra ô nhiễm nước. Bằng cách xử lý nước thải, giảm bớt lượng chất dinh dưỡng và chất ô nhiễm khác, giúp duy trì và bảo vệ hệ sinh thái nước.
- Đảm bảo sức khỏe cộng đồng: Nước thải chăn nuôi có thể chứa các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, vi rút và các chất nguy hại khác. Xử lý nước thải giúp loại bỏ những tác nhân này, đảm bảo an toàn cho cộng đồng
- Tiết kiệm chi phí về xử lý chất thải đồng thời nâng cao hiệu quả kinh tế
- Giảm nguy cơ gây bệnh cho gia cầm, gia súc và con người
- Loại bỏ P, N và các hợp chất gây hại có trong nước thải
- Thu được lượng khí đốt phục vụ cho sinh hoạt, vận hành thiết bị máy móc, mang lại hiệu quả kinh tế
- Việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi còn mang lại hiệu quả phân bón, góp phần nâng cao năng suất cây trồng hơn so với một số loại phân bón hóa học trên thị trường
Tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi hiện nay
- Phạm vi điều chỉnh: Quy chuẩn này quy định các hộ chăn nuôi đạt tối đa giá trị cho phép của thông số ô nhiễm môi trường trước khi xả các chất thải ra nguồn tiếp nhận nước thải
- Đối tượng áp dụng: Nước thải sinh hoạt được thu gom chung nước thải chăn nuôi, nước thải từ các hoạt động nuôi, giết mổ, đơn vị tiếp nhận và xử lý nước thải
- Quy định kỹ thuật: Tùy thuộc vào quy mô chăn nuôi, có 2 quy định kỹ thuật khi hộ chăn nuôi đạt lượng nước thải lớn hơn 5m3/ ngày và hộ chăn nuôi nhỏ hơn 5m3/ ngày
Tham khảo thêm: Xử lý nước thải thủy sản: Quy trình đạt chuẩn yêu cầu
Cách thu gom, tái sử dụng chất thải chăn nuôi vào mục đích khác
Thu gom và tái sử dụng chất thải chăn nuôi có thể giúp giảm tác động tiêu cực lên môi trường và tạo ra giá trị sử dụng mới cho những chất thải này. Dưới đây là một số phương pháp và ý tưởng để thu gom và tái sử dụng chất thải chăn nuôi vào mục đích khác:
- Chất thải rắn phải có nguồn gốc hữu cơ, vận chuyển đến nơi tập trung trong cơ sở chăn nuôi và phải được xử lý một cách triệt để tránh gây hại cho môi trường
- Vị trí tập trung chất thải cách xa chuồng nuôi, khu vực kho thức ăn và nơi cấp nước chăn nuôi
- Xử lý nước thải chăn nuôi bằng hệ thống xử lý riêng như: ao sinh học, công nghệ khí sinh học, chế phẩm sinh học hay các biện pháp khác hạn chế mùi hôi thối và không để tràn ra ngoài môi trường
- Khuyến khích dùng chế phẩm sinh học, ứng dụng công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi vào trong sản xuất
Xem thêm: Quy trình xử lý nước cấp sinh hoạt đạt chuẩn yêu cầu 2024
Địa chỉ lắp đặt hệ thống xử lý thải chăn nuôi uy tín và chất lượng
Song Phụng là đối tác uy tín, mang đến giải pháp xử lý nước thải chăn nuôi hiệu quả và bền vững cho các nhà chăn nuôi. Chúng tôi cam kết:
- Áp dụng công nghệ tiên tiến nhất
- Hệ thống đáp ứng tiêu chuẩn môi trường khắt khe
- Nước thải được xử lý sạch, an toàn trước khi xả ra môi trường
- Sử dụng công nghệ và vật liệu thân thiện với môi trường
Đội ngũ chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm luôn sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn cho khách hàng với mức phí vô cùng hợp lý nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng và đáp ứng được mọi nhu cầu lắp đặt hệ thống xử lý nước thải từ chăn nuôi nhỏ lẻ đến những trang trại có quy mô lớn.
Tham khảo các dịch vụ tại Song Phụng:
Để nhận tư vấn về hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi heo bạn có thể liên hệ với Song Phụng qua hotline: 0913 907 274 – 0984 620 494 để được giải đáp chi tiết hơn về các phương pháp xử lý nước thải trong chăn nuôi.