Quy định về trạm quan trắc nước thải tự động hiện nay

Trạm quan trắc nước thải tự động là giải pháp hữu hiệu giúp theo dõi chất lượng nước thải liên tục theo thời gian thực, hỗ trợ cơ quan quản lý và doanh nghiệp chủ động kiểm soát nguồn thải. Tại Việt Nam, nhiều quy định pháp luật đã được ban hành nhằm bắt buộc triển khai hệ thống này ở những cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm cao. Bài viết dưới đây Thiết bị ngành nước Song Phụng sẽ trình bày tổng quan các quy định liên quan, từ căn cứ pháp lý đến yêu cầu kỹ thuật và trách nhiệm pháp lý của các đơn vị liên quan.

Thời gian lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động

Căn cứ tại khoản 4 Điều 97 Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định liên quan về trắc nước thải tự động, liên tục về thời gian lắp đặt hệ thống như sau:

Thời hạn hoàn thành việc lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục (có camera theo dõi và thiết bị lấy mẫu tự động) và kết nối, truyền số liệu trực tiếp đến cơ quan chuyên môn về bảo vệ môi trường cấp tỉnh chậm nhất là ngày 31/12/2024 đối với dự án, cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp có mức lưu lượng xả nước thải ra môi trường quy định tại Cột 4 Phụ lục XXVIII được ban hành kèm theo nghị định này.

Từ ngày 01 tháng 01 năm 2025, đối với các dự án có mức lưu lượng nước thải ra môi trường quy định tại Cột 4 phụ lộc XXVIII ban hành kèm theo Nghị định này phải lắp hệ thống trắc nước thải tự động, liên tục trước khi vận hành thử nghiệm công trình xử lý chất thải.

Các cơ sở đã triển khai hệ thống quan trắc nước thải tự động đúng quy định sẽ được miễn thực hiện quan trắc định kỳ đối với các thông số đã được giám sát tự động. Riêng trong năm 2024, những cơ sở thuộc diện phải lắp đặt nhưng đã hoàn thành trước thời hạn cũng được miễn quan trắc định kỳ cho đến hết ngày 31/12/2024.

Các cơ sở có mức xả thải trung bình hoặc không bắt buộc theo quy định, nhưng tự nguyện lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động, sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ theo quy định tại Nghị định và pháp luật có liên quan.

Đối tượng nào cần phải quan trắc nước thải tự động?

Lưu lượng xả thải được xác định dựa trên tổng công suất thiết kế của toàn bộ công trình, thiết bị xả thải được ghi nhận trong giấy phép môi trường. Theo quy định tại Khoản 1, Điều 97 của Nghị định 08/2022/NĐ-CP, các trường hợp sau đây phải tiến hành quan trắc nước thải định kỳ:

• Trường hợp lưu lượng trung bình: Áp dụng với các dự án, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, với lưu lượng xả thải từ 200 m³/ngày đêm đến dưới 500 m³/ngày đêm. Ngoài ra, các đơn vị xả thải từ 500 m³/ngày đêm trở lên cũng thuộc nhóm này.
• Trường hợp lưu lượng lớn và rất lớn: Áp dụng cho các dự án, cơ sở không thuộc lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nhưng có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, với lưu lượng xả thải từ 500 m³/ngày đêm đến dưới 1.000 m³/ngày đêm, và nhóm có lưu lượng từ 1.000 m³/ngày đêm trở lên.

Về tần suất quan trắc nước thải định kỳ

Dựa vào quy định tại Khoản 3, Điều 9, Nghị định 08/2022/NĐ-CP về tần suất quan trắc nước thải định kỳ:

a) Thông số quan trắc và tần suất quan trắc nước thải định kỳ được quy định cụ thể trong giấy phép môi trường. Chỉ số quan trắc được xác định theo căn cứ bao gồm quy chuẩn kỹ thuật môi trường về nước thải, loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ; nhiên liệu, nguyên liệu và hóa chất sử dụng; công nghệ sản xuất, công nghệ xử lý chất thải; các thông số vượt quy chuẩn kỹ thuật môi trường được phát hiện thông qua hoạt động kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm pháp luật về môi trường; theo đề nghị của chủ dự án, cơ sở.

Cơ quan cấp giấy phép môi trường không được yêu cầu quan trắc thêm các thông số khác mà không dựa trên căn cứ quy định tại điểm này;

b) Đối với các dự án, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ hoạt động liên tục sẽ có tần suất quan trắc nước thải định kỳ 3 tháng/lần đối với trường hợp phải thực hiện đánh giá tác động môi trường và 06 tháng/lần đối với trường hợp còn lại.

Các dự án, cơ sở sản xuất,kinh doanh, dịch vụ hoạt động theo thời vụ thuộc đối tượng thực hiện đánh giá tác động môi trường: tần suất quan trắc định kỳ là 1 trong trường hợp hoạt động thời vụ từ 3 tháng trở xuống, 2 lần trong trường hợp hoạt động thời vụ có thời hạn dài hơn từ 3 tháng đến 6 tháng; 3 lần trong trường hợp hoạt động dài hơn 6 tháng dưới 9 tháng, 4 lần trong trường hợp hoạt động thời vụ dài hơn 9 tháng, đảm bảo rằng thời gian giữa hai lần quan trắc tối thiểu 3 tháng.

Các dự án, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ hoạt động theo thời vụ không thuộc đối tượng thực hiện đánh giá tác động môi trường: tần suất quan trắc định kỳ là 01 lần trong trường hợp hoạt động thời vụ từ 6 tháng trở xuống; 2 lần trong trường hợp hoạt động thời vụ dài có thời gian dài hơn 06 tháng; bảo đảm thời gian giữa hai lần quan trắc tối thiểu là 06 tháng.

Riêng đối với các thông số tổng hóa chất bảo vệ thực vật clo hữu cơ, tổng hóa chất bảo vệ thực vật phốt pho hữu cơ, tổng Polychlorinated Biphenyl (PCB), Dioxin, Halogen hữu cơ dễ bị hấp thụ (nếu có), tần suất quan trắc nước thải tự động là 1 năm/lần cho tất cả các trường hợp nêu trên.

>>> Tìm hiểu thêm: Quy định tiêu chuẩn nước hồ bơi​ như thế nào?

Quy định đối với hệ thống quan trắc nước thải tự động

• Thiết bị quan trắc nước thải tự động phải được thử nghiệm, kiểm định và hiệu chuẩn thường xuyên để đảm bảo đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật về tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng theo quy định pháp luật.
• Hoạt động kết nối và truyền dữ liệu quan trắc phải được thực hiện liên tục, tuân thủ đúng các quy định kỹ thuật về quan trắc môi trường.
• Trong vòng 3 ngày kể từ khi nhận được văn bản yêu cầu kết nối, chủ dự án hoặc cơ sở (bao gồm khu sản xuất, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp…) phải cung cấp tài khoản FTP cho cơ quan môi trường cấp tỉnh hoặc đơn vị được ủy quyền để kết nối và nhận dữ liệu quan trắc.
• Ngay sau khi hoàn tất việc kết nối và truyền dữ liệu, cơ quan chuyên môn về bảo vệ môi trường cấp tỉnh (hoặc đơn vị được ủy quyền) phải có văn bản xác nhận việc kết nối thành công. Văn bản này cần gửi lại cho đơn vị chủ quản như chủ dự án, cơ sở sản xuất, khu dịch vụ hoặc cụm công nghiệp.

Xử lý vi phạm trong báo cáo quan trắc nước thải tự động

Trường hợp chủ dự án, cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung hoặc cụm công nghiệp có hành vi báo cáo số liệu quan trắc nước thải không đúng với thực tế mức độ ô nhiễm hoặc xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật môi trường – bao gồm cả các trường hợp được miễn thực hiện quan trắc nước thải định kỳ – thì sẽ bị xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật hiện hành.

Ngoài ra, đơn vị vi phạm bắt buộc phải thực hiện đầy đủ các biện pháp khắc phục sau:

• Rà soát công trình hệ thống xử lý nước thải: Chủ cơ sở cần tiến hành kiểm tra, rà soát toàn bộ hệ thống xử lý nước thải đang vận hành để xác định rõ nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm. Việc này nhằm tìm ra lỗ hổng trong vận hành hoặc thiết kế hệ thống.
• Cải tạo hoặc nâng cấp công trình xử lý (nếu cần thiết): Trường hợp hệ thống xử lý hiện tại không đảm bảo tiêu chuẩn, cơ sở phải tiến hành cải tạo hoặc nâng cấp nhằm nâng cao hiệu quả xử lý, giúp nước thải đầu ra đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường theo quy định.
• Vận hành lại hệ thống và thực hiện quan trắc theo hướng dẫn: Sau quá trình cải tạo/nâng cấp, chủ dự án hoặc cơ sở cần vận hành lại hệ thống xử lý nước thải. Đồng thời, phải tiến hành quan trắc nước thải theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường để đảm bảo chất lượng nước thải đầu ra phù hợp với quy chuẩn trước khi xả ra môi trường tự nhiên.
• Trách nhiệm của tổ chức thực hiện quan trắc: Tổ chức được thuê để thực hiện quan trắc nước thải phải chịu trách nhiệm hoàn toàn trước pháp luật về độ chính xác của kết quả quan trắc. Kết quả này là cơ sở để chủ đầu tư, cơ sở sản xuất, khu dịch vụ tập trung hoặc cụm công nghiệp sử dụng trong báo cáo môi trường. Tổ chức quan trắc bắt buộc phải thực hiện đúng theo các quy định pháp luật về môi trường nhằm đảm bảo minh bạch và tính pháp lý của số liệu được cung cấp.

>>> Đọc thêm: Tìm hiểu tiêu chuẩn nước uống trực tiếp theo quy định của bộ y tế

Việc lắp đặt và vận hành trạm quan trắc nước thải tự động không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật mà còn thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp đối với môi trường. Tuân thủ đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình quản lý sẽ giúp cơ sở sản xuất, kinh doanh hạn chế rủi ro pháp lý, nâng cao uy tín và góp phần bảo vệ tài nguyên nước. Ngoài ra, nếu bạn đang tìm kiếm đơn vị lắp đặt hệ thống xử lý nước hãy liên hệ ngay Thiết bị ngành nước Song Phụng để được hỗ trFợ tư vấn nhanh nhất.

Đọc thêm:

• Tìm hiểu đá nham thạch là gì? Công dụng và ứng dụng thực tế
• Điện phân nước là gì? Nguyên lý và quy trình thực hiện