Phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi gà đang là một trong những chủ đề mà các chủ trang trại muốn tìm hiểu nhất. Do nhu cầu sinh hoạt của gà, nên mỗi ngày các trang trại thải ra một lượng lớn nước thải và nếu không xử lý tốt sẽ dẫn đến những vấn đề như ô nhiễm môi trường, dịch bệnh, cúm… Hãy cùng Song Phụng tìm hiểu những phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi gà hiệu quả nhất hiện nay nhé!
Xử lý nước thải chăn nuôi gà là gì?
Nước thải từ hoạt động chăn nuôi gà chủ yếu phát hiện trong quá trình vệ sinh chuồng trại, làm sạch máng ăn, rửa sạch và rửa trôi chất bẩn bám trên bề mặt nền chuồng. Nguồn nước này thường mang theo phân gà, lông rụng, thức ăn thừa nhiều tạp chất khác, gây ô nhiễm nhiễm chất béo nếu không được xử lý kịp thời.
Nước thải chăn nuôi gà có thành phần rất phức tạp, bao gồm nhiều chất ô nhiễm khác nhau. Dưới đây là một số thành phần chính có trong nước thải chăn nuôi gà:
- Chất rắn không tan và chất xà cừ: Bao gồm bùn, cặn bã hữu cơ, chất rắn lơ lửng (SS), chỉ số ô nhiễm hữu cơ như BOD, COD.
- Hợp chất hữu cơ: Các chất phân hủy từ thức ăn dư thừa, phân gia cầm, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
- Vi sinh vật gây bệnh: Tinh chất như Coliform, virus Newcastle, cùng nhiều vi khuẩn nguy hiểm khác có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người và vật nuôi.
- Mầm bệnh trong phân và lông gà: Các tác nhân gây cúm gia cầm, bệnh tiêu tế, khuẩn nhiễm vi rút có nguy cơ lan mạnh mạnh.

Nếu không xử lý nước thải chăn nuôi gà đúng cách, nước thải từ chăn nuôi gà không chỉ bốc mùi hôi khó chịu mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường xung quanh. Chúng tôi có thể làm suy giảm chất lượng đất, phá vỡ cân bằng hệ sinh thái và gây ô nhiễm nguồn nước tăng cường khi ở độ sâu xuống đất. Về lâu dài, điều này đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe con người cũng như sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi.
Công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi gà
Công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi gà sẽ giúp xử lý được các tác nhân gây hại đến môi trường. Tuy nhiên, nên lựa chọn công nghệ nào thì phù hợp thì bạn cần phải hiểu về tổng quan, ưu và nhược điểm của từng công nghệ nhé:
Các quy trình xử lý chính
Để xử lý nước thải chăn nuôi gà một cách hiệu quả nhất, các công nghệ xử lý đang có những quy trình xử lý như sau:
- Tách phân tích bằng máy ép: sử dụng máy ép để loại bỏ phần lớn chất rắn, chất hữu cơ không hòa tan
- Xử lý trong hầm biogas: Phần này sẽ giúp xử lý các phần còn lại để thành nhiên liệu phục vụ cho sinh hoạt
- Xử lý thiếu oxy: Nước thải từ hầm biogas tiếp tục được xử lý trong môi trường thiếu oxy.
- Nước đầu ra đạt tiêu chuẩn: Nước thải sau khi xử lý đạt tiêu chuẩn xả thải ra môi trường, không gây ô nhiễm và an toàn cho sức khỏe con người và hệ sinh thái.

Xử lý biogas
Sau khi phân tách phần rắn, nước thổi chứa các chất hợp hữu cơ hòa tan sẽ được dẫn vào hầm biogas. Tại đây, các vi sinh vật kỵ khí sẽ phân hủy các hợp chất hữu cơ, chuyển hóa chúng thành khí sinh học, trong đó chủ yếu là meta (CH₄).
Loại khí meta (CH₄) có thể được thu thập để làm nhiên liệu phục vụ sinh hoạt hoặc sản xuất điện, tiết kiệm năng lượng. Đồng thời, quá trình kỵ khí giúp giảm cân nặng hàm lượng BOD, COD, giảm mùi hôi và ngăn ô nhiễm môi trường.

Cụm bể xử lý sinh học
Cụm bể xử lý sinh học gồm 3 bể chính:
- Bể thiếu khí: Môi trường thiếu oxy tạo điều kiện cho vi khuẩn khử nitrat và photphat hoạt động. Vi khuẩn này phân hủy chất hữu cơ phức tạp thành các chất đơn giản hơn, đồng thời khử nitrat (NO3-) thành khí nitơ (N2) và photphat.
- Bể hiếu khí: Vi khuẩn hiếu khí hoạt động mạnh mẽ trong môi trường giàu oxy. Chúng tiêu thụ chất hữu cơ, giúp giảm COD (nhu cầu oxy hóa học) và BOD (nhu cầu oxy sinh hóa) xuống mức thấp nhất (80-95%). Vi khuẩn hiếu khí cũng tăng sinh khối, tạo thành bùn sinh học.Bổ sung men vi sinh đặc trị vào cụm xử lý sinh học để tăng cường khả năng xử lý chất ô nhiễm, đặc biệt là nitrat.
- Bể lắng sinh học: Bùn sinh học (chứa vi sinh vật) lắng xuống đáy bể, nước đã xử lý được tách ra. Nước sau khi lắng đạt tiêu chuẩn xả thải ra môi trường, còn bùn sinh học có thể được tái sử dụng hoặc xử lý riêng.

>>> Tìm hiểu thêm: Xử lý nước thải chăn nuôi bò bằng phương pháp sinh học: An toàn, bền vững
Hồ sinh học
Hồ sinh học, đặc biệt là loại hình có trồng thêm bèo bình lục, đang nổi lên như một giải pháp xử lý nước thải đầy tiềm năng, nhất là đối với nước thải chăn nuôi gà. Nhờ cơ chế hoạt động dựa trên sự cộng sinh giữa vi sinh vật và các loài thủy sinh (trong đó có bèo bình lục), hồ sinh học mang lại khả năng xử lý ô nhiễm vượt trội với chi phí vận hành thấp.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hồ sinh học trồng bèo bình lục có thể đạt được những con số ấn tượng trong việc xử lý nước thải cụ thể Amoni giảm tới 60-84%, Nitrat giảm tới 75-87%, Photphat giảm tới 71-77%, BOD giảm tới 60-80%, BOD giảm tới 60-80%. Với hiệu quả xử lý như trên, hồ sinh học trồng bèo bình lục giúp nước thải đạt tiêu chuẩn QCVN 01:195-2022/BNNPTNT, đảm bảo an toàn cho môi trường khi xả thải.

Quy trình xử lý nước thải chăn nuôi gà chi tiết
Để hiểu hơn về quy trình xử lý nước thải chăn nuôi gà, bạn hãy xem qua các công đoạn xử lý thực tế tại một trang trại dưới đây nhé:
Giai đoạn 1: Xử lý thô – Loại bỏ chất thải rắn
Nước thải từ chuồng trại được dẫn vào hố tập trung để loại bỏ các tạp chất thô. Trên mặt hố có hệ thống song chắn rác, giúp giữ lại các chất rắn kích thước lớn như rác, lông gà, phân tươi, ngăn ngừa tình trạng tắc nghẽn đường ống và hư hại thiết bị ở các bước xử lý tiếp theo.
Tại hố này, quá trình phân hủy sinh học tự nhiên sẽ diễn ra, sản sinh ra khí metan (CH₄) từ các hợp chất hữu cơ. Khí này được thu gom và có thể tận dụng làm nhiên liệu đốt cho hệ thống lò hơi hoặc phục vụ sinh hoạt, giúp giảm chi phí năng lượng và tận dụng chất thải hiệu quả.

>>> Đọc thêm: Công nghệ xử lý độ màu nước thải tiên tiến, hiệu quả cao
Giai đoạn 2: Bể điều hòa và bể sinh học
Nước thải sau xử lý thô được đưa vào bể điều hòa, nơi có hệ thống sục khí giúp cân bằng lưu lượng, ổn định nồng độ ô nhiễm, hạn chế sốc tải cho các công đoạn tiếp theo.
Tiếp theo, nước được dẫn vào hệ thống xử lý sinh học, gồm ba bể chính:
- Bể kỵ khí: Vi sinh vật phân hủy các hợp chất hữu cơ phức tạp, giảm tải lượng BOD, COD trong nước thải.
- Bể thiếu khí: Xử lý các hợp chất chứa nitơ (N) và photpho (P) bằng quá trình khử nitrat (denitrification), giúp loại bỏ các chất gây ô nhiễm.
- Bể hiếu khí: Dòng nước được cung cấp oxy liên tục để vi sinh vật hiếu khí tiếp tục phân hủy chất hữu cơ, giúp giảm BOD, COD tới 85% và xử lý hiệu quả các chất dinh dưỡng dư thừa trong nước thải.

Giai đoạn 3: Bể lắng và bể khử trùng
Sau khi xử lý sinh học, nước thải được dẫn vào bể lắng để tách bùn. Các bông bùn sinh học lắng xuống đáy và được thu gom, xử lý thành phân bón hoặc đưa vào hầm biogas để tạo khí sinh học.
Phần nước trong tiếp tục chảy qua bể khử trùng, nơi các chất khử trùng như clo, javen được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh như E. coli, Coliform, đảm bảo nước đạt chuẩn vệ sinh an toàn.

>>> Xem thêm: Ưu điểm vượt trội của quá trình Anammox trong xử lý nước thải
Giai đoạn 4: Bể áp lực
Sau khi khử trùng, nước thải được đưa vào bể lọc áp lực. Tại đây, nước đi qua các lớp vật liệu lọc chuyên dụng như cát thạch anh, than hoạt tính, giúp loại bỏ hoàn toàn các chất lơ lửng, kim loại nặng và cặn bẩn còn sót lại.
Kết thúc quá trình xử lý nước thải chăn nuôi gà, nước thải đạt tiêu chuẩn QCVN 40:2011/BTNMT, có thể xả vào môi trường an toàn hoặc tái sử dụng cho tưới tiêu, chăn nuôi.

Ưu điểm của công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi gà
- Hiệu quả cao: Loại bỏ phần lớn chất hữu cơ, giảm BOD, COD, N, P, giúp hạn chế ô nhiễm môi trường.
- Tiết kiệm chi phí: Công nghệ vận hành đơn giản, bảo trì dễ dàng, giúp giảm chi phí nhân công và xử lý nước thải.
- Tận dụng chất thải: Bùn thải sau lắng có thể dùng làm phân bón hữu cơ, nước sau xử lý có thể tưới cây hoặc tái sử dụng.
- Bảo vệ môi trường: Xử lý nước thải chăn nuôi gà giúp giảm mùi hôi, hạn chế ô nhiễm đất, nước ngầm, giúp chăn nuôi phát triển bền vững hơn.
Nhờ quy trình xử lý hiện đại, nước thải chăn nuôi không còn là vấn đề gây ô nhiễm mà trở thành nguồn tài nguyên có giá trị, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường lâu dài. Hy vọng bài viết về phương xử lý nước thải chăn nuôi gà bên trên của Môi Trường Song Phụng sẽ giúp ích trong quá trình xử lý và chăn nuôi gia cầm.
>>> Tham khảo dịch vụ:
- Bảo trì và nâng cấp hệ thống châm hóa chất hiệu quả tại Môi Trường Song Phụng
- Dịch vụ sửa chữa bơm màng khí nén chuyên nghiệp, nhanh chóng, hiệu quả