Nước mưa vốn được nhiều người cho là nguồn nước tinh khiết, tự nhiên và an toàn. Tuy nhiên, trên thực tế, nước mưa có thể mang tính axit do tác động từ môi trường không khí, đặc biệt là ở các khu vực đô thị hoặc công nghiệp. Điều này đặt ra câu hỏi: Nồng độ pH của nước mưa thực sự là bao nhiêu? Nước mưa có tính axit không và liệu có ảnh hưởng gì đến sức khỏe con người hay môi trường sống? Cùng Thiết bị ngành nước Song Phụng tìm hiểu để có cái nhìn rõ hơn về chất lượng nguồn nước này.
Nước mưa có chứa những thành phần gì?
Nước mưa là hiện tượng ngưng tụ hơi nước trong khí quyển thành các giọt nước và rơi xuống mặt đất dưới dạng mưa. Về bản chất, nước mưa ban đầu hình thành từ quá trình bay hơi và ngưng tụ nên khá tinh khiết. Tuy nhiên, trong quá trình rơi qua tầng khí quyển, nước mưa tiếp xúc với nhiều yếu tố trong không khí và cuốn theo các chất khác nhau, tạo nên thành phần hóa học phức tạp hơn.

Các thành phần phổ biến trong nước mưa gồm:
- Khí CO₂ (carbon dioxide): Hòa tan vào nước mưa tạo thành axit carbonic (H₂CO₃) là nguyên nhân khiến nước mưa có độ pH thấp hơn 7, tức là có tính axit nhẹ, ngay cả trong môi trường không ô nhiễm.
- Các khí ô nhiễm như SO₂ và NOx: Xuất phát từ hoạt động công nghiệp, giao thông, đốt nhiên liệu hóa thạch,… Khi gặp nước, các khí này tạo thành axit sulfuric (H₂SO₄) và axit nitric (HNO₃), làm tăng độ axit của nước mưa, hình thành hiện tượng mưa axit ở những khu vực ô nhiễm.
- Bụi, hạt lơ lửng và muối khoáng: Nước mưa có thể cuốn theo bụi đất, muối biển (nếu gần vùng ven biển), tro than, phấn hoa, hạt phấn mịn trong không khí.
- Kim loại nặng và hóa chất độc hại: Ở những vùng công nghiệp hoặc đô thị, nước mưa có thể chứa các chất ô nhiễm như chì, thủy ngân, cadimi hoặc các hợp chất hữu cơ bay hơi (VOC) – do các hoạt động sản xuất và phương tiện giao thông thải ra.
- Vi sinh vật: Một số nghiên cứu phát hiện nước mưa có thể mang theo vi khuẩn, nấm mốc, virus từ khí quyển hoặc do tái lơ lửng từ mặt đất.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách thử độ pH của nước chính xác, đơn giản
Nồng độ pH của nước mưa là bao nhiêu?
Theo các nghiên cứu khoa học, nước mưa trong điều kiện tự nhiên pH của nước mưa khoảng 5.6, tức là có tính axit nhẹ. Tuy nhiên, ở các khu vực thành thị lớn, độ pH của nước mưa có thể dao động rộng từ 4.67 đến 7.5 tùy theo mức độ ô nhiễm không khí.

Đặc biệt, tại các khu công nghiệp nơi phát thải nhiều khí ô nhiễm như SO₂, NOx, pH của nước mưa trung bình khoảng 4.72, dao động trong khoảng 3.8 – 5.3. Đây là mức pH khá thấp, cho thấy nước mưa ở đây có tính axit rõ rệt hơn.
Theo thang đo pH chuẩn, bất kỳ giá trị nào dưới 7 đều mang tính axit. Do đó, quan niệm cho rằng nước mưa có tính kiềm là hoàn toàn sai lầm. Ngược lại, nước mưa – đặc biệt tại các khu vực ô nhiễm – thường mang tính axit và không thích hợp để sử dụng trực tiếp mà không qua xử lý.
Nước mưa có tính axit hay không?
Nước mưa có tính axit nhẹ, do trong quá trình hình thành, nó hấp thụ khí carbon dioxide (CO₂) từ khí quyển và tạo thành axit carbonic (H₂CO₃). Chính phản ứng này làm cho độ pH của nước mưa tự nhiên thường thấp hơn 7 (trung tính), dao động trong khoảng từ 5.0 đến 5.5 ngay cả ở những khu vực không ô nhiễm.

Tuy nhiên, ở các khu vực đô thị hoặc công nghiệp, nơi không khí chứa nhiều khí ô nhiễm như SO₂ và NOx, nước mưa có thể hòa tan các khí này để tạo thành axit sulfuric (H₂SO₄) và axit nitric (HNO₃), khiến độ pH giảm sâu hơn, thậm chí xuống dưới 4.5 – lúc này nước mưa được xem là mưa axit.
>>> Tham khảo thêm: Phân tử nước là gì? Tính chất và vai trò quan trọng đối với con người
Tác hại của nước mưa có độ axit cao
Nước mưa có tính axit cao có khả năng hòa tan các oxit và bụi kim loại lơ lửng trong không khí. Điều này khiến nước mưa không chỉ bị ô nhiễm mà còn trở nên độc hại hơn, mang theo nhiều chất gây hại khi tiếp xúc với môi trường và con người.

Khi rơi xuống đất, mưa axit làm tăng độ chua trong đất, gây rửa trôi các khoáng chất thiết yếu như canxi, magie. Đất bị suy thoái, thiếu dưỡng chất sẽ khiến cây trồng còi cọc, kém phát triển, năng suất thấp và dễ mắc bệnh.
Không chỉ vậy, mưa axit còn ảnh hưởng trực tiếp đến cây cối: lá cây dễ bị cháy xém, mầm non chết khô, khả năng quang hợp giảm sút rõ rệt. Về lâu dài, điều này gây tổn hại đến cả hệ sinh thái thực vật và nông nghiệp.
Với công trình xây dựng, tính axit trong nước mưa có thể ăn mòn kim loại như sắt, đồng, kẽm,… làm giảm tuổi thọ và độ bền của nhà cửa, cầu đường, thiết bị máy móc ngoài trời.
Đối với con người, tiếp xúc với mưa axit ở mức độ nhẹ có thể gây kích ứng da, dị ứng, mẩn đỏ. Nặng hơn, axit và chất ô nhiễm trong mưa có thể gây ho khan, đau họng, ảnh hưởng đến đường hô hấp và sức khỏe lâu dài.
Nguy hiểm hơn, nếu cơ thể hấp thụ kim loại nặng qua nước mưa bị ô nhiễm, chúng có thể tích tụ sinh học trong cơ thể. Đây là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến nhiều căn bệnh nghiêm trọng như ung thư, rối loạn thần kinh, suy giảm miễn dịch,…
>>> Đọc thêm: Tổng hợp 5 loại hóa chất xử lý nước thải an toàn và hiệu quả
Có nên sử dụng nước mưa để nấu ăn và sinh hoạt?
Ở nhiều vùng nông thôn, người dân vẫn có thói quen tích trữ nước mưa trong bể, chum, vại để sử dụng trong sinh hoạt và nấu ăn. Họ tin rằng nước mưa là nguồn nước tự nhiên, sạch sẽ và không tốn chi phí. Tuy nhiên, thực tế nước mưa hiện nay đã bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm không khí, chứa nhiều tạp chất và axit, nên không còn tinh khiết như nhiều người vẫn lầm tưởng.

Do đó, nếu muốn sử dụng nước mưa cho mục đích ăn uống và sinh hoạt, cần phải lọc sạch cặn bẩn, khử khuẩn và điều chỉnh pH về mức phù hợp. Những hệ thống lọc hiện đại, giống như ở các quốc gia phát triển, sẽ giúp đảm bảo nước mưa đạt tiêu chuẩn an toàn. Vì vậy, nước mưa có thể là nguồn nước bổ sung hiệu quả nếu được xử lý đúng kỹ thuật.
Các biện pháp lọc nước mưa hiệu quả
Mặc dù nước mưa có thể bị ô nhiễm bởi bụi bẩn, vi khuẩn và tính axit nhẹ, nhưng so với các nguồn nước khác như nước ngầm hay nước mặt, mức độ ô nhiễm thường thấp hơn. Do đó, việc lọc và xử lý nước mưa không quá phức tạp và có thể thực hiện bằng nhiều phương pháp, từ đơn giản đến hiện đại.
Hệ thống lọc thô truyền thống
Ở các vùng nông thôn, người dân thường sử dụng bể lọc tự chế để loại bỏ các cặn bẩn kích thước lớn như lá cây, bụi, rác… Nước mưa được thu vào bể chứa có lớp lọc bằng sỏi, cát, than hoạt tính,… Sau đó, nước thường được đun sôi trước khi sử dụng để diệt vi khuẩn và vi sinh vật.

Hệ thống lọc tổng đầu nguồn
Hiện nay, các hệ thống lọc tổng đầu nguồn được nhiều gia đình sử dụng để xử lý nước mưa cho toàn bộ sinh hoạt trong nhà. Hệ thống này giúp lọc cặn, khử mùi, loại bỏ kim loại nặng và điều chỉnh pH, đảm bảo an toàn cho sử dụng hàng ngày như tắm giặt, nấu ăn.
Công nghệ lọc nước màng RO (Reverse Osmosis)
Màng RO là công nghệ hiện đại và hiệu quả nhất hiện nay. Màng lọc RO có kích thước siêu nhỏ (0.0001 micron), có khả năng loại bỏ tới 99,99% tạp chất, kim loại nặng, vi khuẩn, virus, hóa chất độc hại và thậm chí cả các axit trong nước mưa. Với hệ thống lọc RO, người dùng có thể uống trực tiếp nước ngay tại vòi mà không cần đun sôi.

Địa chỉ cung cấp máy lọc nước RO và phụ kiện lọc nước chính hãng
Nếu bạn đang tìm kiếm nơi cung cấp máy lọc nước, vỏ RO và phụ kiện lọc nước chính hãng, Thiết bị ngành nước Song Phụng là địa chỉ uy tín hàng đầu dành cho bạn. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết bị ngành nước, Song Phụng chuyên cung cấp máy lọc nước RO gia đình, máy lọc RO công nghiệp, hệ thống lọc tổng đầu nguồn, cùng các linh kiện, phụ kiện lọc nước như màng lọc RO, lõi lọc, vỏ lọc, van, đồng hồ áp,…

Tất cả sản phẩm đều được nhập khẩu và phân phối chính hãng từ các thương hiệu uy tín, đảm bảo hiệu suất lọc cao, độ bền lâu dài và an toàn cho sức khỏe người sử dụng. Song Phụng còn cung cấp giải pháp xử lý nước toàn diện từ khâu tư vấn, thiết kế, thi công đến bảo trì – giúp khách hàng tối ưu hóa chất lượng nước sinh hoạt và sản xuất.
Qua những phân tích trên, có thể thấy rằng nước mưa không hoàn toàn tinh khiết như nhiều người vẫn nghĩ, đặc biệt trong bối cảnh môi trường ngày càng ô nhiễm. Độ pH thấp và tính axit của nước mưa có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực nếu sử dụng không đúng cách. Nếu bạn đang tìm kiếm hệ thống xử lý nước công nghiệp hãy liên hệ ngay với Thiết bị ngành nước Song Phụng để được hỗ trợ tư vấn sớm nhất.
>>> Dịch vụ dành cho bạn: