Xử lý nước thải trạm trộn bê tông: Sơ đồ và quy trình công nghệ

Xử lý nước thải trạm trộn bê tông là một yêu cầu cấp thiết, xuất phát từ đặc thù hoạt động của loại hình cơ sở này. Trong quá trình sản xuất bê tông, một lượng lớn nước được sử dụng để rửa thiết bị, vệ sinh khu vực sản xuất và làm mát. Bài viết dưới đây của Thiết bị ngành nước Song Phụng sẽ giúp bạn hiểu hơn về xử lý nước thải trạm trộn bê tông và sơ đồ quy trình cho bạn nhé!

Đặc điểm của nước thải trạm trộn bê tông

Nước thải tại các trạm trộn bê tông có những đặc điểm đặc trưng và đáng chú ý, liên quan trực tiếp đến tác động của nó đối với môi trường và sức khỏe con người. Nước thải chủ yếu phát sinh từ quá trình trộn bê tông, trong đó nước được sử dụng kết hợp với cốt liệu, xi măng và phụ gia; từ việc rửa dụng cụ, máy móc; và từ các hoạt động thi công, bao gồm nước mưa kèm bụi bẩn và bùn thải.

Thành phần có trong nước thải trạm trộn bê tông: 

• Hàm lượng chất rắn lơ lửng cao: Trong nước thải có nhiều cát, xi măng, đá vụn từ quá trình rửa sàn, máy trộn và xe bồn. Những chất rắn này nếu không được loại bỏ sẽ lắng đọng, gây tắc nghẽn hệ thống thoát nước và ảnh hưởng đến môi trường.
• Độ pH cao: Nước thải tại các trạm trộn bê tông thường có tính kiềm mạnh, với độ pH dao động từ 11 đến 13. Nguyên nhân là do trong xi măng có chứa nhiều hợp chất canxi hydroxit. Độ pH cao có thể gây ăn mòn đường ống và ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh thái nếu không được xử lý đúng cách.
• Chứa nhiều cặn xi măng, cát và sỏi mịn: Ngoài các chất rắn lơ lửng, nước thải còn chứa lượng lớn cặn mịn từ quá trình trộn và rửa thiết bị. Những cặn này dễ lắng trong bể chứa, làm giảm hiệu quả xử lý nếu không có biện pháp tách lọc phù hợp.
• Chỉ số COD và BOD ở mức trung bình: Mặc dù không chứa nhiều chất hữu cơ như nước thải sinh hoạt, nhưng nước thải trạm trộn bê tông vẫn có thể có chỉ số COD và BOD nhất định. Việc kiểm soát các chỉ số này giúp đảm bảo an toàn cho môi trường tiếp nhận.
• Gây nguy cơ ô nhiễm môi trường: Nếu không được xử lý đúng cách, nước thải có thể gây ô nhiễm đất, nguồn nước ngầm và ảnh hưởng đến sức khỏe con người cũng như hệ sinh thái xung quanh.

Quy trình xử lý nước thải trạm trộn bê tông

Cần xây dựng một quy trình xử lý hiệu quả, giúp loại bỏ chất rắn, trung hòa độ pH và hạn chế tác hại của hóa chất. Sau đây là sơ đồ quy trình xử lý nước thải trạm trộn bê tông:

Bước thu gom và tách cặn thô

Toàn bộ nước thải sau khi phát sinh sẽ được thu gom qua hệ thống mương thoát và dẫn về hố thu gom trung tâm. Tại điểm vào của hệ thống xử lý nước thải trạm trộn bê tông có lắp đặt song chắn rác sơ cấp, giúp loại bỏ những vật liệu thô như bao bì, rác rắn, tạp chất lớn… Việc lắp đặt này giúp bảo vệ các thiết bị cơ khí ở các công đoạn sau, đồng thời ngăn chặn tình trạng nghẹt ống và hư hại máy bơm.

Bể lắng 1

Từ hố thu gom, nước thải tiếp tục được dẫn qua bể lắng sơ cấp. Tại đây, dưới tác dụng của trọng lực, các thành phần có khối lượng riêng lớn như cát, sỏi, đá vụn, cặn xi măng chưa tan, và bùn thô sẽ lắng xuống đáy. Nhờ đó, làm giảm đáng kể hàm lượng chất rắn trong nước và hạn chế sự mài mòn, ăn mòn thiết bị ở các bước xử lý tiếp theo. Bùn lắng được chuyển đến bể chứa bùn riêng biệt để xử lý định kỳ.

>>> Đọc thêm: Hướng dẫn cách lọc nước sông dùng cho sinh hoạt

Bể điều hòa

Phần nước phía trên được dẫn sang bể điều hòa – nơi đóng vai trò ổn định lưu lượng và nồng độ chất ô nhiễm trong nước thải. Hệ thống bể xử lý nước thải trạm trộn bê tông này được trang bị máy khuấy trộn hoặc máy thổi khí nhằm tránh hiện tượng lắng cặn trở lại, đồng thời cấp oxy sơ bộ cho vi sinh vật phân hủy một phần chất hữu cơ. Bể điều hòa còn hỗ trợ quá trình xử lý khi có sự gián đoạn hoặc bảo trì hệ thống phía sau.

Bể keo tụ – tạo bông

Do nước thải trạm bê tông có chứa nhiều chất rắn lơ lửng khó lắng, nên tiếp theo cần đưa vào bể keo tụ. Ở đây, các chất trợ keo tụ như hóa chất keo tụ PAC, phèn nhôm, polymer sẽ được bổ sung. Những hóa chất này sẽ trung hòa điện tích của các hạt lơ lửng, làm chúng kết dính lại với nhau thành các bông cặn lớn hơn – tiền đề cho quá trình lắng dễ dàng hơn.

Bể lắng 2

Sau keo tụ, nước tiếp tục đi vào bể lắng 2, nơi có gắn hệ thống khuấy trộn chậm để giúp các hạt nhỏ kết tụ thành bông cặn lớn, dễ lắng. Quá trình này được kiểm soát chặt chẽ về tốc độ khuấy, thời gian phản ứng và liều lượng hóa chất. Nước sau đó chảy vào bể lắng thứ cấp, tại đây các bông cặn sẽ lắng xuống và được chuyển về bể chứa bùn. Nước trong nổi lên trên được thu gom và dẫn sang bước tiếp theo.

Bể lọc

Tại đây, nước được bơm qua các lớp vật liệu lọc như cát thạch anh, sỏi, than hoạt tính, hạt Mangan, giúp loại bỏ tạp chất nhỏ còn sót lại, đồng thời hấp phụ các kim loại nặng, mùi và một số hợp chất hữu cơ. Quá trình này đóng vai trò như “bộ lọc cuối” trước khi nước được khử trùng.

Tái sử dụng hoặc xả thải

Sau khi lọc và khử trùng theo đúng tiêu chuẩn QCVN 40:2011/BTNMT thì các bạn có thể tái sử dụng hoặc xả thải ra môi trường mà không lo bị ô nhiễm.

Công nghệ sử dụng trong xử lý nước thải trạm trộn bê tông

Công nghệ tự động hóa

Công nghệ tự động hóa đề cập đến việc tích hợp các thiết bị cảm biến, hệ điều khiển lập trình (PLC), và hệ thống giám sát (SCADA) để quản lý toàn bộ quá trình xử lý nước thải một cách chính xác và liên tục, giảm thiểu sự can thiệp thủ công.

Thành phần chính trong hệ thống tự động hóa bao gồm:

• Cảm biến đo lưu lượng, pH, COD, TSS,… giúp theo dõi các thông số nước thải theo thời gian thực.
• Bộ điều khiển tự động PLC: Thiết bị xử lý tín hiệu từ cảm biến và điều khiển các thiết bị cơ – điện như van điện, bơm, máy thổi khí,…
• Hệ thống SCADA: Cho phép giám sát, ghi nhận dữ liệu và vận hành hệ thống từ xa qua máy tính hoặc điện thoại.
• Thiết bị cảnh báo sự cố: Khi có sự cố như tắc nghẽn, pH vượt ngưỡng, hệ thống sẽ phát tín hiệu cảnh báo ngay lập tức.

Công nghệ xử lý sinh học

Mặc dù nước thải từ trạm bê tông có hàm lượng chất rắn cao, song vẫn tồn tại một tỷ lệ nhất định chất hữu cơ và vi sinh vật có thể được xử lý bằng công nghệ sinh học. Các công nghệ này tận dụng khả năng phân hủy sinh học của vi sinh vật để loại bỏ các hợp chất hữu cơ hòa tan như BOD (Nhu cầu oxy sinh hóa), COD (Nhu cầu oxy hóa học) và dầu mỡ sinh học.

Một số công nghệ sinh học được áp dụng gồm:

• Bể aerotank (sinh học hiếu khí): Vi sinh vật hiếu khí được nuôi cấy trong điều kiện cung cấp oxy, giúp phân hủy các chất hữu cơ trong nước.
• Hệ thống SBR (Sequencing Batch Reactor): Là công nghệ sinh học xử lý theo mẻ, được tự động hóa chu trình xử lý – lắng – thải bùn – nạp nước.
• MBBR (Moving Bed Biofilm Reactor): Ứng dụng giá thể di động làm nơi bám dính cho vi sinh vật, tăng khả năng phân hủy hữu cơ ngay cả khi tải lượng nước thải thay đổi.

Cơ chế hoạt động:

• Vi sinh vật trong nước (chủ yếu là vi khuẩn) sử dụng chất hữu cơ làm nguồn dinh dưỡng để sinh trưởng.
• Trong quá trình đó, chúng chuyển hóa chất bẩn thành CO₂, nước và sinh khối (bùn vi sinh).
• Vi sinh vật cũng có thể chuyển hóa amoni thành nitrat hoặc khí nitơ, giúp giảm ô nhiễm nito trong nước thải.

>>> Đọc thêm: Vì sao nước giếng bị đục và cách khắc phục hiệu quả?

Lợi ích khi xử lý nước thải trạm trộn bê tông

• Bảo vệ môi trường: Việc xử lý nước thải giúp ngăn chặn ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm, đồng thời góp phần giữ gìn sự đa dạng sinh học và bảo vệ hệ sinh thái xung quanh khu vực hoạt động.
• Tái sử dụng nguồn nước: Nước sau khi được xử lý có thể tái sử dụng cho các mục đích như rửa xe, tưới cây, vệ sinh thiết bị, từ đó giúp tiết kiệm tài nguyên nước sạch và giảm chi phí vận hành cho doanh nghiệp.
• Tuân thủ quy định pháp luật về môi trường: Doanh nghiệp xử lý nước thải đúng quy chuẩn sẽ tránh được các rủi ro pháp lý như bị phạt hành chính, đình chỉ hoạt động hay thu hồi giấy phép. Đồng thời, điều này thể hiện sự tuân thủ và trách nhiệm với cộng đồng.
• Nâng cao hình ảnh và uy tín thương hiệu: Một doanh nghiệp chú trọng đến bảo vệ môi trường sẽ tạo được ấn tượng tốt với đối tác, khách hàng và cộng đồng địa phương. Điều này góp phần nâng cao uy tín và sự tin tưởng vào thương hiệu.
• Cải thiện hiệu quả sản xuất: Việc loại bỏ tạp chất và chất rắn trong nước thải giúp giảm hao mòn thiết bị, duy trì hoạt động ổn định của hệ thống trộn bê tông, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm và hiệu suất làm việc.

Việc hiểu rõ sơ đồ và quy trình công nghệ xử lý nước thải trạm trộn bê tông là nền tảng quan trọng để doanh nghiệp triển khai hệ thống đạt hiệu quả cao. Một hệ thống xử lý khoa học không chỉ giúp tuân thủ pháp luật mà còn tối ưu hóa vận hành và tiết kiệm chi phí lâu dài. Nếu bạn cần tư vấn thiết kế và lắp đặt hệ thống xử lý nước thải chuyên nghiệp, hãy liên hệ ngay với Thiết bị ngành nước Song Phụng để được hỗ trợ giải pháp phù hợp nhất.

>>> Xem thêm: Các sản phẩm thiết bị khử trùng chính hãng tại Thiết bị ngành nước Song Phụng