Xử lý nước thải phòng khám thế nào? Tại sao và phương pháp xử lý

Trong nhịp sống hiện đại, sức khỏe con người luôn được đặt lên hàng đầu. Các phòng khám mọc lên ngày càng nhiều để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng tăng. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà các phòng khám mang lại, vấn đề xử lý nước thải cũng là một thách thức cần được quan tâm đúng mức. Vậy tại sao phải xử lý nước thải phòng khám và phương pháp thực hiện như thế nào, tham khảo bài viết của Môi trường Song Phụng nhé!

Nước thải phòng khám là gì? 

Bên cạnh các bệnh viện, trung tâm y  tế thì các phòng khám tư nhân ngày nay được đầu tư và xây dựng rất nhiều để đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân. Quá trình hoạt động của các phòng khám sẽ phát sinh ra một lượng chất thải và gọi chung là nước thải phòng khám.

Nước thải phòng khám được chia thành 2 loại chính bao gồm: 

• Nước thải sinh hoạt: Phát sinh từ các hoạt động vệ sinh cá nhân của nhân viên, bác sĩ tại các khu vực sinh hoạt chung của phòng khám. Nó bao gồm nước thải từ việc giặt quần áo bệnh nhân, khăn lau, chăn mền, dụng cụ y tế, xét nghiệm, dụng cụ phẫu thuật,… Ngoài ra, nguồn nước thải còn đến từ việc vệ sinh, lau chùi các phòng bệnh.
• Nước thải y tế: Xuất phát từ các hoạt động chuyên môn y tế như khám chữa bệnh, phẫu thuật, xét nghiệm. Nước thải y tế hứa các thành phần nguy hại gồm dịch tiết cơ thể, máu, bệnh phẩm, hóa chất khử trùng, thuốc điều trị, kháng sinh, thậm chí cả nguyên tố phóng xạ (từ chụp X-quang). Đây là loại nước thải này có nguy cơ lây nhiễm cao do chứa mầm bệnh và các tác nhân gây hại khác.

Nước thải phòng khám nếu không được xử lý đúng cách sẽ gây ô nhiễm môi trường nước, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Do đó, việc xử lý nước thải phòng khám là vô cùng quan trọng và bắt buộc theo quy định của pháp luật.

Thông số nước thải phòng khám

Nước thải phát sinh tại phòng khám tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho môi trường và sức khỏe con người do chứa các thành phần độc hại sau:

• Chất rắn lơ lửng (TSS): Gây ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến hệ sinh thái.
• Vi sinh vật gây bệnh: Virus, vi khuẩn như Salmonella, liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn, virus tiêu hóa, bại liệt,… có khả năng lây lan dịch bệnh qua đường nước.
• Mẫu bệnh phẩm sinh học: Mủ, máu, đờm, dịch, phân mang mầm bệnh nguy hiểm.
• Hóa chất độc hại: Dư lượng thuốc, hóa chất khử trùng, chất phóng xạ,… ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường.

Dưới đây là bảng giá trị các thành phần ô nhiễm có trong nước thải phòng khám:

STT	Thông số chứa ô nhiễm	ĐVT	Khoảng ô nhiễm	Giá trị điển hình
1	pH	–	7.5-8.5	7.9
2	BOD5	Mg/l	190-250	225
3	COD	Mg/l	250-350	300
4	SS	Mg/l	90-200	150
5	Amoni (N – NH4+)	Mg/l	25-50	40
6	Nitrat (N – NO3-)	Mg/l	0-0.5	0.2

Quy định về xử lý nước thải y tế mới nhất 

Theo quy định của nhà nước, nước thải y tế từ các cơ sở y tế bắt buộc phải được xử lý và khử trùng hiệu quả trước khi xả nước thải ra môi trường. Nước thải này phải được loại bỏ hoàn toàn các chất độc hại như vi khuẩn, virus, kim loại nặng, hóa chất,… đảm bảo an toàn cho môi trường.

Để đáp ứng các yêu cầu trên, các bệnh viện, phòng khám cần thiết kế, lắp đặt và vận hành hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn QCVN 28:2010/BTNMT. Việc này là điều kiện tiên quyết để cơ sở y tế được cấp phép hoạt động. Nếu bệnh viện, phòng khám nào không hoặc chưa lắp đặt hệ thống xử lý nước thì sẽ không được cấp chứng chỉ hoạt động của Bộ Y Tế. 

Trường hợp các cơ sở đã có hệ thống xử lý nước thải riêng biệt nhưng hiệu quả không cao, kém chất lượng thì có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 155/2016/NĐ-CP và Nghị định 55/2021/NĐ-CP.

Do đó, các bệnh viện, phòng khám cần tìm kiếm các công ty môi trường uy tín để tư vấn, thiết kế, thi công và bảo trì hệ thống xử lý nước thải phù hợp với nhu cầu của cơ sở y tế. Việc đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn nâng cao uy tín cho cơ sở y tế.

Theo quy định tại điều 13, các cơ sở y tế vi phạm quy định về xử lý nước thải y tế sẽ bị xử phạt như sau:

• Hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải dưới 2 lần: Phạt tiền từ 1.000.000 đến 700.000.000 đồng. 
• Hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 2 đến dưới 5 lần: Phạt tiền từ 10.000.000 đến 750.000.000 đồng. 
• Hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ từ 5 đến dưới 10 lần: Phạt tiền từ 20.000.000 đến 850.000.000 đồng. 
• Hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 10 lần trở lên: Phạt tiền từ 30.000.000 đến 950.000.000 đồng.
• Đối với trường hợp vượt quy chuẩn kỹ thuật dưới 02 lần phạt tăng thêm 1%; 2% đối trường hợp vượt quy chuẩn từ 02 đến dưới 05 lần; 3% đối với trường hợp vượt quy chuẩn từ 05 đến dưới 10 lần; 4% đối với trường hợp vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên. Tổng mức phạt (bao gồm cả phạt cơ bản và phạt tăng thêm) cho mỗi hành vi vi phạm không được vượt quá 1.000.000.000 đồng.
• Hình thức xử phạt bổ sung: Đình chỉ hoạt động từ 03 tháng đến 12 tháng của cơ sở gây ô nhiễm môi trường tùy theo mức độ vi phạm theo quy định của nhà nước

Tìm hiểu về thiết bị xử lý nước thải phòng khám

Để đảm bảo việc khử trùng hiệu quả trước khi thải ra môi trường sống thì các cơ sở buộc phải thiết kế và lắp đặt thiết bị xử lý nước thải phòng khám cho phù hợp. Cùng tìm hiểu một số loại thiết bị xử lý nước thải cũng như nguyên lý hoạt động và ưu điểm của chúng qua phần dưới:  

Các loại thiết xử lý nước thải phòng khám thường gặp

Hiện nay, có nhiều loại thiết bị xử lý nước thải phòng khám khác nhau, được áp dụng tùy theo lưu lượng, chất lượng nước thải và điều kiện kinh phí của cơ sở y tế. Dưới đây là một số loại thiết bị xử lý nước thải phòng khám phổ biến:

• Lọc sinh học nhỏ giọt: Nước thải được tưới xuống lớp vật liệu lọc, vi sinh vật bám trên vật liệu sẽ phân hủy chất hữu cơ. 
• Bùn hoạt tính hiếu khí: Nước thải được sục khí để cung cấp oxy cho vi sinh vật trong bể, phân hủy chất hữu cơ. 
• AAO: Kết hợp bể hiếu khí và thiếu khí để tăng hiệu quả xử lý chất hữu cơ và nitơ. 
• Hiếu khí – thiếu khí: Xử lý nước thải y tế theo 2 giai đoạn: hiếu khí và thiếu khí. 
• AO: Kết hợp bể hiếu khí và lắng để loại bỏ chất hữu cơ và suspended solids.
• Bãi lọc trồng cây: Nước thải chảy qua lớp đất trồng cây, rễ cây và vi sinh vật trong đất sẽ lọc và phân hủy chất ô nhiễm. 
• Hồ sinh học: Nước thải được lưu giữ trong hồ, vi sinh vật và thực vật thủy sinh sẽ xử lý chất ô nhiễm.

Nguyên lý hoạt động của thiết bị xử lý nước thải phòng khám

Nước thải từ tất cả các nguồn trong phòng khám được thu gom qua hệ thống ống dẫn về hố thu gom. Phao báo mức trong hố thu gom điều khiển hoạt động bơm nước đặt chìm tự động: nước đầy tự động bơm, nước cạn tự động ngắt. Nước thải sau đó được bơm từ hố thu gom vào ngăn điều hòa.

Ngăn điều hòa có vai trò điều hòa nồng độ và lưu lượng nước thải trước khi đưa vào xử lý sinh học. Do lưu lượng nước thải phát sinh từ hoạt động của phòng khám không ổn định, phụ thuộc vào thời điểm và lượng bệnh nhân đến khám chữa bệnh, nên việc điều hòa là cần thiết để đảm bảo hiệu quả xử lý sinh học.

Tại ngăn điều hòa, một bơm tự động được bố trí để điều chỉnh lưu lượng nước thải sao cho phù hợp với công suất xử lý của hệ thống MBR. 

Sau khi qua giai đoạn điều hòa, nước thải được bơm vào ngăn xử lý MBR. Hệ thống MBR sử dụng kết hợp kỹ thuật bùn hoạt tính và màng lọc vi sinh. Trong ngăn xử lý sinh học hiếu khí, các vi sinh vật hoạt động mạnh mẽ, phân hủy các chất hữu cơ (BOD, COD) có trong nước thải phòng khám.

Oxy được cung cấp liên tục và phân tán đều đặn để đảm bảo vi sinh hiếu khí hoạt động hiệu quả. Nhờ có oxy, vi sinh vật có thể phân hủy hoàn toàn các chất hữu cơ thành những hợp chất vô cơ đơn giản.

Quá trình thổi khí liên tục giúp duy trì quần thể vi sinh vật hiếu khí ở trạng thái lơ lửng trong nước. Nước thải sau khi được xử lý sinh học sẽ được dẫn qua màng lọc vi sinh có kích thước lỗ cực nhỏ (0,1 µm). Màng lọc này giữ lại cặn bẩn, bùn và vi sinh vật gây bệnh, đảm bảo nước thải đầu ra đạt Quy chuẩn QCVN 28:2010/BTNMT cột B.

Bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải phòng khám được thu gom và lưu giữ tại ngăn chứa bùn riêng biệt. Tại đây, bùn thải được sục khí liên tục để hạn chế tối đa sự hình thành mùi hôi do quá trình phân hủy sinh học các chất hữu cơ. Sau một khoảng thời gian nhất định, bùn thải sẽ được chuyển giao cho đơn vị có chức năng thu gom và xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Có thể bạn quan tâm: Cách pha PAC trong xử lý nước thải đúng cách

Ưu điểm của thiết bị xử lý nước thải phòng khám

Thiết xử lý nước thải phòng khám sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật phải để đến như: 

• Xử lý nước thải có mức ô nhiễm cao, đảm bảo đạt tiêu chuẩn chất lượng nước thải sau xử lý.
• Thiết kế module gọn nhẹ, linh hoạt, có thể lắp đặt chìm hoặc nổi, phù hợp với mọi không gian.
• Hệ thống vận hành tự động, ít tốn nhân công vận hành, giúp tiết kiệm chi phí vận hành.
• Áp dụng công nghệ màng lọc sinh học MBR tiên tiến, loại bỏ nhu cầu xây dựng các công trình tiền xử lý phức tạp, tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu.
• Hoạt động kín hoàn toàn, không phát sinh mùi hôi khó chịu.
• Vật liệu chế tạo cao cấp (Composite hoặc inox 304) đảm bảo độ bền bỉ theo thời gian.
• Thi công lắp đặt nhanh chóng, dễ dàng.
• Giải pháp tối ưu cho các phòng khám y tế có diện tích hạn chế và ngân sách đầu tư thấp.

Kết luận

Hy vọng qua bài viết trên đã giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích liên quan đến nhu cầu xử lý nước thải phòng khám. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về các thiết bị hỗ trợ xử lý nước thải phòng khám thì liên hệ ngay cho Môi trường Song Phụng qua Hotline 0913.907.274 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất nhé!

Xem thêm quy trình xử lý nước thải khác:

• Xử lý nước thải dệt nhuộm toàn tập
• Xử lý nước thải nhà bếp đảm bảo vệ sinh môi trường
• Xử lý nước thải khách sạn như thế nào? Tìm hiểu quy trình chuẩn
• Xử lý nước thải mực in hiệu quả và đúng quy trình